Van 17 tot en met 28 augustus kwamen in Genève de 183 landen, die lid zijn van CITES, samen om de internationale handel in diersoorten te bespreken. Het doel is CITES is om de handel op een dusdanige manier te reguleren, dat bedreigde plant- en diersoorten voldoende worden beschermd.
Wat is CITES?
CITES is een internationale overeenkomst tussen 183 landen die als doel heeft om de internationale handel in planten en dieren te reguleren. Bedreigde soorten kunnen worden ingedeeld in 3 appendices. Elke appendix schrijft voor of er nog gehandeld mag worden in een betreffend dier en waar die handel aan moet voldoen.
– Bijlage 1: soorten in deze categorie mogen niet meer uit de natuur worden gehaald. Dus eigenlijk; geen handel.
– Bijlage 2: deze soorten mogen alleen uit de natuur worden gehaald als CITES hier een vergunning voor verleent. Wetenschappers bekijken of de vergunning verleend kan worden.
– Bijlage 3: in deze bijlage staan soorten waarvan de internationale handel wordt bewaakt op verzoek van de landen waar de soort voor komt.
In totaal wordt de handel in ongeveer 5.000 diersoorten en 29.000 plantensoorten via CITES gereguleerd. Deze soorten staan in één van de drie appendices. Let wel; deze lijst is niet hetzelfde als de “IUCN Rode lijst“.
Wanneer landen zich niet aan de afspraken van CITES houden, kan CITES een aantal maatregelen nemen. Een voorbeeld van een dergelijke maatregel is het beperken van de handel van het betreffende land.
De beperkingen van CITES
Hoewel CITES breed wordt gedragen is, kent het wel een aantal beperkingen. CITES houdt zich hoofdzakelijk bezig met de handel in plant en diersoorten. Het houdt zich niet bezig met de vernietiging van habitat of vervuiling. Daardoor is het het soms maar een druppel op een gloeiende plaat, maar wel een waardevolle druppel.
Ook heeft CITES niet altijd de middelen om ter plekke te kunnen handhaven. Daardoor blijft er ruimte voor illegale handel en is de invloed soms beperkt.
Wat is er dit jaar bereikt?
We hebben zelf gemengde gevoelens bij de uitkomsten van dit jaar. Er zijn een paar goede besluiten genomen, maar ook mooie kansen gemist. Twee punten die in het bijzonder op zijn gevallen; er zijn nog invloedrijke lobby’s die de handel in planten en dieren proberen te stimuleren en er is grote verdeeldheid tussen Afrikaanse landen.
We hebben nog een stapel ivoor…
Vanuit meerdere Afrikaanse landen kwam het voorstel om grote voorraden ivoor alsnog te mogen verkopen. Dit voorstel heeft het niet gehaald, maar leidde wel tot verhitte discussies. Afrikaanse landen werden het onderling ook niet eens. Botswana en Zimbabwe waren voor. Kenia was echter faliekant tegen, omdat eerdere verkopen uitliepen op een drama. Het voorstel haalde het bij lange na niet; 101 stemmen tegen en slechts 23 voor.
Ook rondom de giraffe waren er eveneens verhitte discussies. Acht landen uit het zuiden van Afrika wilden geen beperkingen voor handel in (delen van) giraffes. In deze landen groeien de populaties en is ‘trophy hunting’ een belangrijke bron van inkomsten. Uiteindelijk is deze beperking wel ingesteld met een ruime meerderheid.
De saga van de Saiga
De saiga is niet het meest iconische soort, maar verkeert wel in diepe problemen. Op deze antilope met vreemde snuit wordt veel gejaagd en door een vreemde ziekte is in slechts 4 maand tijd 66% van de populatie gestorven (2017). De handel in de hoorn van de saiga is nu, op nadrukkelijk verzoek van Mongolië, wereldwijd verboden.
Haaien en roggen
Ook haaien en roggen hebben een meer beschermde status gekregen. Naar schatting sterven jaarlijks 100 miljoen haaien door menselijk toedoen. Er komt onder andere strenger toezicht op de handel in haaienvinnen.
Teleurstelling voor de kikkers
Er was een voorstel om de handel in 104 soorten glaskikkers een banden te leggen. Door handel, maar ook het verdwijnen van habitat, sterven veel kikkersoorten uit. Dit verbod heeft het helaas niet gehaald. Volgens sommigen ligt dit voor een deel bij de lobby’s voor huisdieren…
“It was regrettably clear that the powerful pet lobby still holds much sway” – Grettel Delgadillo van Humane Society International .
Tot slot
Hoewel we een aantal bittere pillen mochten slikken, zijn er wel goede stappen gezet. De handel in levende olifanten (voor bijvoorbeeld dierentuinen) is nu verboden. Ook de handel in twee ottersoorten uit Azië is nu verboden. Echter is er volgens het WNF te weinig gedaan om de vaquita (een walvisachtige) te beschermen en zijn er meer investeringen nodig.
Al met al zijn we gematigd positief. We zien liever meer verstrekkende maatregelen om de natuur op aarde te beschermen, maar dat is voor nu en brug te ver. Laten we in ieder geval het belang van het beschermen van de natuur blijven benadrukken, misschien dat we dan een grotere verschuiving zullen zien. Samen beter voor een betere wereld.